GİRİTLİ SALACIOĞLU

18. yüzyılda Girit'te doğmuş ve yaşamış bir Türk tasavvuf şairidir. Salacızade ve Salacıdedeoğlu mahlaslarını da kullanmıştır. Tam adı Salacıoğlu Mustafa Celveti veya Giritli Salacıoğlu Mustafa Celveti, bazen şeyh ünvanı ile de geçer. Bir divanı ve iki mesnevisi bulunmaktadır.

Hayatı hakkında çok az şey bilinmektedir. Babası Şeyh Ahmed Efendi'nin ölüm yılı olan 1756'dan bir süre önce Hanya'da doğmuş, son şiirlerinin tarih düştüğü 1825'den bir süre sonra Kandiye'de ölmüştür. Çok seyahat ettiği, İstanbul'da Üsküdarlı Haşim Baba'nın meclisinde bulunduğu şiirlerinden bilinmektedir. Ebced hesabı ile yazılmış şiirleri de bulunmaktadır.

Salacıoğlu Mustafa, Celvetiyye mensubu bir aşk ve gönül adamıdır. 18. yüzyılın ikinci yarısında aynı adada vefat etmiştir. O, üsküdarlı Haşim Baba tarafından yetiştirilmiş bir sufidir.

Divan'ı çoşkun bir şairin gönül dünyasının ürünüdür. şair, şiirlerinde, tassavufi hal ve makamları yeni kavramlarla işlemeye, özgün teşbih ve mecazlarla anlatmaya çalışmış ve bu yönde yeni ifadelere imza atmıştır. Bu tavrıyla o, üstadı Üsküdarlı haşim Baba'ya benzer. Bir vahdet-i vücûd ehli olan Salacıoğlu, fikren ve micazen İbn Arabi'nin şiirlerindeki eda ve ifadesiyle Yunus Emre, Niyazı-i Mısrî, Sezayi-i Gülşeni'nin izinden gider.

İrîdî Hanyavîyem ben Salacıoğlu’dur nâmım
Seyâhat ehliyem bir yerde yok temkîn ü ârâmım

Vücûdum Ka’besine bir erin avniyle yol buldum
Egerçi hacc-ı beyt etdim velî eskitdim ihrâmım

Şarâb-ı vahdetin yek cur’asın nûş eyledim bir dem
İçinde mest olup hâlâ o keyfiyyetle sersâmım

Kurulmuş bezm-i aşk câm-ı mahabbet devr eder bir bir
Demem gel iç bu demden sûfî yokdur sana ibrâmım

Ne tâ’at ne ibâdet kaldı oldum kâfir-i mutlak
O dostun aşkı yağma kıldı zühdüm dînim îmânım

Safâlar vaktidir arz-ı cemâl etdim dem-i nevrûz
Bi-hamdi’llâh irişdi izzet ü rif’atle bayrâmım