Beyit: İki dizeden oluşan, dize sonlarındaki sözcükleri birbiriy­le uyaklı, kendi içinde bağımsız bir yapı ve anlam bütünlüğü oluşturan birimdir.

Bend: Şiirde dört ya da daha çok dizeden oluşan birimdir. Bendlerin adlarını şiirin ölçüsü, dize sayısı ve uyak düzeni be­lirler.

Bahariye: Baharın gelişini, doğadaki değişimi anlatan kaside­lerdir.

Divan: Eski Türk edebiyatında şairlerin şiirlerini belli bir düzen içinde topladıkları defterlerdir.

Divançe: Küçük divan anlamına gelir. Düzenlenişleri ve içerik­leri divanlarla aynıdır, yalnızca içindeki şiir sayısı divana göre azdır, bazı divançelerde de belli türde olan şiirler bir araya ge­tirilir.

Fütüvvetnâme: Genel anlamda esnaf örgütlerinin uyması ge­reken hususları düzenleyen ahlak kitaplarına verilen addır.

Gazavatname: Ordunun akınlarını, savaşları, kahramanlıkları, zaferleri anlatan; şiir ya da düz yazı biçiminde olan edebî türdür.

Hamse: Bir şairin 5 mesneviden oluşan eser bütününe verilen addır.

Hezliyat: Alaylı bir dille kaleme alınmış, kaba şakalara da yer veren eleştirel konulu nazım türüdür.

Kıssa: Öğretici yanı olan, öğüt veren öykü, fıkra, masal ve menkıbe gibi eserlere kıssa denir.

Kısas-ı Enbiya: Peygamberlerle ilgili kıssaları içeren yapıtlara verilen genel addır.

Lügaz: Herhangi bir varlığın ya da nesnenin özellikleri söyle­nerek onu buldurmaya çalışan manzum bilmecedir.

Mahlas: Edebiyatta yazarların kendi isimleri yerine kullandık- lan takma adlardır.

Menakıbname: Kahramanların, din büyüklerinin, tarikat kurucularının, ermişlerin olağanüstü yaşamlarını ve kerametlerini anlatan yapılardır.      

Mısra: Şiirin her bir dizesine verilen addır.

Miraciye: Hazreti Muhammet'in göğe yükselişini konu alan edebi yapıtlardır.

Muamma: Belli kurallara göre düzenlenip çözülebilen ve ya­nıtı tanrının sıfatlarından biri ya da bir insan adı olan manzum bilmecedir.

Münşeat: Mektuplardan ya da çeşitli konulardaki düz yazıla­rından oluşan yapıtlardır.

Nazire: Bir şairin şiirine başka bir şair tarafından aynı şekil, ve­zin, kafiye ve redifle yazılan şiirdir. Kelime Arapçada "eşdeğer" anlamındaki nazilden gelir.

Rahşiye: Atlar için yazılmış kasidelerdir. Kasidelerin nesib bö­lümünde atlar övülür.

Sakiname: Divan edebiyatında gerçek ya da mecaz anlamıyla içki ve içki alemlerinin övülerek anlatıldığı şiir türü.

Sefaretname: Yurt dışına giden elçilerin gittikleri yerleri, bura­larla ilgili izlenimlerini, görüşlerini anlattıkları yapıtlardır.

Seyahatname: Yazarların gezip gördükleri yerlerden edindik­leri izlenim ve bilgileri aktardıkları edebi eserlere verilen ad­lardır.

Siyasetname: Devlet adamlarına yöneticilik sanatına ilişkin bilgi veren edebi yapıtlann genel adıdır.

Tac beyit: Şiirde şairin adının ya da mahlasının geçtiği beyittir.

Tahmis: Bir gazelin her iki dizesinin başına üç dize eklenerek oluşturulan nazım biçimidir.

Tardiye: Beşer dizelik bendlerden oluşan musammat türüdür.

Tehzil: Alay ve şaka yollu yazılmış nazirelere verilen addır.

Velayetname: Evliyaları anlatan, genel olarak düz yazı biçi­miyle kaleme alınan eserlerdir.